بررسی تنوع صفات زراعی درتیپ های رشدی متفاوت سویا با استفاده از تجزیه به مؤلفه های اصلی

به منظور بررسی صفات زراعی موثر و شناخت متغیرهای تاثیرگذار بر عملکرد تیپ های مختلف رشدی سویا و انتخاب بهترین ارقام از نظرعملکرد، 364 ژنوتیپ سویا، شامل 35 ژنوتیپ رشد محدود، 183 ژنوتیپ رشد نیمه محدود و 149 ژنوتیپ رشد نامحدود، اکثراً از گروه های رسیدگی1 تا 4 در یک طرح آگمنت با سه شاهد در مؤسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج مطالعه شدند. در این مطالعه 24 صفت کمی مورد ارزیابی قرار گرفت.نتایج تجزیه به مؤلفه ها نشان داد که در ژنوتیپ های با تیپ رشدی محدود، نیمه محدود و نامحدود به ترتیب 6، 5 و 4 مؤلفه مجموعاً به ترتیب89/75 ، 82/75 و 95 / 82 درصد از تغییرات داد هها را توجیه کردند. از لحاظ عملکرد در بین ژنوتیپ های رشد محدود، نیمه محدود و نامحدود بهترتیب ژنوتیپ های Dorekswie A2 ،Alianka و B-121 دارای بالاترین عملکرد دانه در بین ژنوتیپ های مورد بررسی در بای پلات حاصل ازمؤلفه اول و دوم بودند. با توجه به نتایج می توان نتیجه گیری کرد که در اصلاح برای هر مؤلفه باید به صفات مرتبط با آن مؤلفه توجه شود به ایندلیل که ژن یا ژن هایی که صفت تعداد دانه در بوته را کنترل می کنند، وزن بوته، وزن دانه در بوته و صفات دیگر معنی دار در این مؤلفه را نیز بهاحتمال خیلی زیاد کنترل می کنند و مؤلفه یا ژنی که این صفات را کنترل می کند، مؤلفه یا ژن مشترک می باشد و بدین ترتیب از نتایج این قسمتمی توان در اصلاح نباتات به ویژه در انتخاب غیر مستقیم استفاده نمود.